Czterej jeźdźcy apokalipsy

We wrześniu 2007 w waszyngtońskim mieszkaniu Christophera Hitchensa odbyła się dwugodzinna rozmowa, w której udział obok gospodarza wzięli Richard Dawkins, Sam Harris i Daniel Dennett. Ta dyskusja „Czterech Jeźdźców Apokalipsy”, jak już wówczas nazywali ich dziennikarze, została nagrana i sfilmowana. Było to pierwsze i jedyne w tym gronie spotkanie czterech autorów, których przetłumaczone na dziesiątki języków i wydawane w milionowych nakładach książki stały się zarzewiem „Nowego Ateizmu”.

Nagranie trafiło do Internetu – między innymi na YouTube oraz na witrynę fundacji Richarda Dawkinsa, która je realizowała – i miało miliony odsłon. Dziś po raz pierwszy ta dyskusja, która w niczym nie straciła na aktualności, ukazuje się w druku. Publikacji towarzyszą specjalnie na tę okoliczność przygotowane teksty jej uczestników. Niestety tylko trzech, bo gospodarz spotkania, Christopher Hitchens, umarł na raka w grudniu 2011 roku. Książka poprzedzona jest wstępem pióra Stephena Fry, znanego brytyjskiego aktora, komika, pisarza i reżysera, a także – o czym już nie wszyscy wiedzą – ateisty.

Richard Dawkins – biolog ewolucyjny. Bóg urojony Richarda Dawkinsa stał się w wielu krajach książką kultową, ale już poprzednie jego książki uczyniły go jednym z najpopularniejszych pisarzy naukowych na świecie. Samolubny gen, Ślepy zegarmistrz, Rozszerzony fenotyp, Rzeka genów, Wspinaczka na szczyt nieprawdopodobieństwa i Rozplatanie tęczy oraz Najwspanialsze widowisko świata, Opowieści przodka i Magia rzeczywistości, a także dwa tomy autobiografii (Apetyt na cuda i Światełko w mroku) to tytuły, które znają — i cenią — miliony czytelników, również w Polsce. Dawkins jest członkiem zarówno Royal Society, jak Royal Society of Literature. Za swoje książki i działania na rzecz popularyzacji wiedzy biologicznej uhonorowany został wieloma najbardziej prestiżowymi nagrodami, w tym Royal Society of Literature Award (1987), Michael Faraday Award of the Royal Society (1990), International Cosmos Prize for Achievement in Human Science (1997), Kistler Prize (2001), Shakespeare Prize (2005), Lewis Thomas Prize for Writing about Science (2006), Galaxy British Book Awards Author of the Year Award (2007), Nierenberg Prize for Science AND the Public Interest (2009). W roku 2008 Richard Dawkins osiągnął wiek emerytalny i opuścił katedrę Charles Simonyi Professor for the Public Understanding of Science na Uniwersytecie Oksfordzkim, której był pierwszym profesorem, ale nadal pozostaje członkiem oksfordzkiego New College i prowadzi wykłady. Jest założycielem Richard Dawkins Foundation for Reason AND Science.

Daniel C. Dennett – filozof. Profesor filozofii na Uniwersytecie Tuftsa, zajmuje katedrę Austin B. Fletcher Professor of Philosophy jest też współdyrektorem Center for Cognitive Studies. Zajmuje się głównie filozofią umysłu i filozofią nauki. Interesuje się między innymi biologią ewolucyjną oraz kognitywistyką, jest jednym z twórców darwinizmu neuronalnego. Autor licznych artykułów i wielu książek w tym: Darwin's Dangerous Idea; Natura umysłów; Freedom Evolves; Słodkie sny: Filozoficzne przeszkody na drodze do nauki o świadomości; Odczarowanie: Religia jako zjawisko naturalne; Dźwignie wyobraźni i inne narzędzia do myślenia; Caught in the Pulpit: Leaving Belief Behind (z Lindą LaScola); Od bakterii do Bacha.

Sam Harris – neurobiolog i filozof. Współzałożyciel i dyrektor generalny The Reason Project. Ceniony publicysta współpracujący między innymi z pismami takimi jak „New Statesman”, „Nature”, „The Washington Post”, „Edge”, „The New York Times” i „Newsweek”. Jego książka Koniec wiary. Religia, terror i przyszłość rozumu przez osiem tygodni zajmowała pierwsze miejsce na liście bestsellerów „New York Timesa” i w 2005 roku została uznana za najlepszą książkę nonfiction przez amerykański PEN Club. Opublikował też: Letter to a Christian Nation; Pejzaż moralny. W jaki sposób nauka może określać wartości; Lying; Free Will; Przebudzenie. Duchowość bez religii oraz Islam AND the Future of Tolerance: A Dialogue (wspólnie z Maajidem Nawazem).

Christopher Hitchens – pisarz, dziennikarz i krytyk literacki. Urodzony w Anglii, w roku 1981 przeniósł się do Stanów Zjednoczonych (od 2007 miał też amerykańskie obywatelstwo). Publikował między innymi w pismach takich jak „Times” (był tam redaktorem działu nauk społecznych), „New Statesman”, „Vanity Fair”, „The Atlantic”, „The Nation”, „Free Inquiry” i „The Wall Street Journal”. Za młody radykalny lewak (trockista), został wyrzucony z Labour Party za krytykę amerykańskiego zaangażowania w Wietnamie. Po latach jego dawni lewicowi znajomi będą go potępiać za poparcie amerykańskiej interwencji w Iraku i w Afganistanie i za... krytykę religii. Opublikował między innymi No One Left to Lie To; The Trial of Henry Kissinger; Bóg nie jest wielki. Jak religia wszystko zatruwa; Thomas Paine. Prawa człowieka; Śmiertelność i Listy do młodego kontestatora. W roku 1997 na prośbę watykańskiej Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych Hitchens składał zeznania (jako advocatus diaboli) w procesie kanonizacyjnym Matki Teresy, co opisał w głośnej książce Misjonarska miłość. Matka Teresa w teorii i w praktyce. Christopher Hitchens zmarł w grudniu 2011 roku w wieku 62 lat.