Doktor Jekyll i pan Hyde

Robert Louis Stevenson to szkodzi powieściopisarz, reportażysta, neoromantyk. Ma na swoim koncie takie książki jak „Wyspa Skarbów” czy „Porwany za młodu”. Znany jest także z noweli „Doktor Jekyll i pan Hyde”. Pierwszy raz wydano ją w 1886 roku. Wydawnictwo Vesper w 2007 roku postanowiło przybliżyć tę opowieść polskim czytelnikom w nowym wydaniu.

Prawnik, pan Utterson, podczas spaceru słucha opowieści swojego kuzyna, który widział dziwne zdarzenie. Pewien mężczyzna potrącił na ulicy dziecko i nie zareagował w żaden sposób. Dziewczynka upadła i zaczęła płakać. Dopiero zmuszony przez ludzi ów mężczyzna wrócił i załatwił sprawę jak trzeba. Dla Uttersona historia jest ciekawa, ponieważ nieznajomy zniknął w drzwiach prowadzących do domu jego przyjaciela – doktora Jekylla. Ceniony w Londynie lekarz jakiś czas temu ustanowił swoim spadkobiercą niejakiego pana Hyde’a. Niepokoi to Uttersona, który ma wrażenie, że ów nieznajomy nachodzi jego przyjaciela i szantażuje. Jekyll początkowo zaprzecza, lecz w końcu przyznaje, że Hyde jest dla niego utrapieniem. Gdy Utterson przypadkiem poznaje prześladowcę kolegi, odnosi wrażenie, że jest to typ nieprzyjemny. Okazuje się, że miał rację – Hyde zabija pewnego człowieka, który niczym mu nie zawinił. Utterson martwi się o przyjaciela, ten jednak zaczyna ponownie pojawiać się na salonach. A Hyde znika, lecz nie na długo jak się okazuje.

Trzecioosobowa narracja śledzi Uttersona i jego poczynania. Niekiedy pojawia się mowa zależna, dużo jest monologów, znajdziemy też kilka listów (raczej notatek, czegoś w rodzaju podsumowania sprawy), które prezentują punkt widzenia innych postaci.

Język jest dość ciekawy – nie jest zbyt trudny, ale odbiega od współczesnej polszczyzny. Pojawiają się zwroty i formy, które obecnie nie funkcjonują. Interesujące może wydawać się to, że narrator nie podaje dokładnego roku, w którym rozgrywają się dane wydarzenia – dwie ostatnie cyfry są wykropkowane.

Czcionka jest dość mała i może to być utrudnieniem dla czytających. Jest to plusem, gdy spojrzymy na objętość i format książki – jest niewielka, dlatego też trzeba było dostosować wielkość liter, by wszystko dobrze się komponowało. Każdy rozdział rozpoczyna tytuł na osobnej karcie.

Głównym motywem opowieści jest konflikt wewnętrzny Jekylla. Walczą w nim pierwiastki dobra i zła. Postanawia coś z tym zrobić – chce je rozdzielić. Udaje mu się to aż za dobrze. Podwójna osobowość opisana jest tu dokładnie, a obie części są skontrastowane.

Książka ta należy do serii „Arcydzieła literatury światowej”, którą wydaje wydawnictwo Vesper. Nie zawiodłam się na tłumaczeniu, a klimat historii urzekł mnie – jest nieco mroczna, tajemnicza i świetnie opisana. Ogólny zarys znałam, bo jest ona częstym motywem filmowym. Nie spodziewałam się jednak, że opowieść skupia się na Uttersonie, który odkrywa to samo, co czytelnik. Jest ON przewodnikiem po dziwnych zajściach w życiu Jekylla. Plusem tego wydania jest także „Posłowie” Macieja Szymkiewicza.

Polecam tym, którzy chcą zapoznać się z tą popularną historią. Jest doskonale napisana, ma ciekawy język i wciągający wątek podwójnej osobowości.. Warto sięgnąć po tę krótką opowieść, by poznać jej specyficzny klimat, którym wyróżniał się autor..